Hướng dẫn cách nuôi con giấm scoby siêu dễ ngay tại nhà

Cách nuôi con giấm Scoby là một bước quan trọng để tạo ra trà Kombucha ngon và bổ dưỡng ngay tại nhà. Việc nuôi và chăm sóc SCOBY không chỉ giúp bạn thưởng thức một loại trà tự nhiên, tốt cho sức khỏe mà còn cung cấp nhiều lợi khuẩn có lợi cho hệ tiêu hóa. 

Con giấm Scoby là gì?

Con giấm Scoby là một khái niệm phổ biến trong quá trình làm trà Kombucha. Scoby là viết tắt của Symbiotic Colony of Bacteria and Yeast (Cộng sinh của vi khuẩn và nấm men), là một khối sinh vật dạng gel hình tròn, có màu mờ đục và có mùi nhẹ giống giấm.

Con giấm Scoby đóng vai trò như một “con giống” trong quá trình lên men trà, giúp biến trà ngọt (thường là trà xanh hoặc trà đen với đường) thành một loại thức uống có tính axit nhẹ và sủi bọt, được gọi là Kombucha. Quá trình lên men này diễn ra nhờ vào sự cộng sinh giữa vi khuẩn và nấm men có trong Scoby, làm phân hủy đường thành các sản phẩm như axit, cồn và khí CO2.

SCOBY không chỉ giúp lên men trà mà còn chứa nhiều lợi khuẩn có ích cho sức khỏe, đặc biệt là hệ tiêu hóa, giúp cải thiện hệ miễn dịch và hỗ trợ giảm cân. Con giấm Scoby có thể phát triển dày theo thời gian và sinh ra các lớp mới, có thể tách ra và dùng tiếp cho các mẻ trà Kombucha tiếp theo.

Điều kiện để nuôi con giấm Scoby 

Để nuôi giấm scoby và tạo ra trà Kombucha chất lượng, việc tạo ra một môi trường tự nhiên phù hợp là rất quan trọng. Dưới đây là các điều kiện tự nhiên và yếu tố cần lưu ý:

Nhiệt độ phù hợp từ 23°C đến 29°C. Đây là khoảng nhiệt độ tối ưu để vi khuẩn và nấm men trong Scoby phát triển và thực hiện quá trình lên men hiệu quả. Nếu nhiệt độ quá thấp (dưới 20°C), quá trình lên men sẽ chậm. Nhiệt độ quá cao (trên 30°C) có thể làm chết SCOBY hoặc làm cho quá trình lên men diễn ra quá nhanh và làm mất đi hương vị tốt của Kombucha.

Độ ẩm cần duy trì ở mức vừa phải để môi trường không quá khô hoặc quá ẩm, điều này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của SCOBY và quá trình lên men.

Ánh sáng

Để bình trà Kombucha ở nơi thoáng mát, bóng râm hoặc trong các khu vực ít ánh sáng trực tiếp. Mặc dù SCOBY cần không khí để phát triển, nhưng cần tránh để bình trà Kombucha tiếp xúc với ánh sáng mặt trời trực tiếp, vì ánh sáng có thể làm thay đổi nhiệt độ.

Không khí và thông gió

• Đảm bảo không khí lưu thông: SCOBY cần không khí để phát triển, vì vậy, không gian nuôi SCOBY cần thông thoáng để vi khuẩn và nấm men có thể trao đổi chất và lên men trà một cách tự nhiên.
• Sử dụng vải mỏng hoặc khăn để che miệng bình, giúp bảo vệ SCOBY khỏi côn trùng nhưng vẫn cho phép không khí lưu thông.

Vị trí đặt bình: Đặt bình thủy tinh chứa trà SCOBY ở nơi khô ráo, mát mẻ và tránh các nguồn nhiệt giúp duy trì nhiệt độ ổn định và không làm tăng nhiệt độ quá mức trong quá trình lên men.

Cách nuôi con giấm kombucha

Trước khi bắt tay vào cách nuôi con giấm Scoby, bạn cần chuẩn bị những nguyên liệu và dụng cụ cơ bản. Việc chuẩn bị đầy đủ sẽ giúp quá trình nuôi SCOBY diễn ra suôn sẻ, hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn hoặc thất bại trong việc lên men.

Nguyên liệu

• Trà xanh hoặc trà đen: 4g (2 túi trà lọc).
• Đường trắng: 100g
• Nước lọc: 1 lít nước sạch, không chứa clo.
• Bình thủy tinh: Dung tích từ 4 – 5 lít, ưu tiên bình thủy tinh miệng rộng để dễ dàng vệ sinh và hạn chế phản ứng hóa học.
• Con giống SCOBY: 1 con.
• Khăn vải mỏng: Để phủ lên miệng bình giúp ngăn côn trùng nhưng vẫn đảm bảo không khí lưu thông trong quá trình lên men.
• Dây chun hoặc dây vải: Để buộc vải và giữ kín miệng bình.

Quy trình nuôi con giấm Scoby đơn giản và hiệu quả

Bước đầu tiên của cách nuôi giấm kombucha là chuẩn bị nước trà đường để cung cấp môi trường lý tưởng cho SCOBY phát triển. Quá trình này khá đơn giản, nhưng cần phải tuân thủ đúng các bước để đảm bảo kết quả đạt được như mong muốn.

• Đun sôi nước: Đun 1 lít nước đến khi sôi, sau đó cho 2 túi trà vào và khuấy đều với 100g đường. Để trà ngâm trong khoảng 5 phút, sau đó tắt bếp và để nước trà nguội hoàn toàn (nên để nhiệt độ xuống dưới 30°C).
• Rửa sạch SCOBY: Rửa tay thật sạch và dùng nước để rửa SCOBY, giúp loại bỏ các cặn trà còn sót lại trên bề mặt. Sau đó, cẩn thận thả SCOBY vào bình thủy tinh đã chuẩn bị sẵn.
• Đậy kín bình: Dùng một miếng vải mỏng để phủ lên miệng bình và cột chặt lại bằng dây chun. Điều này giúp ngăn côn trùng xâm nhập mà vẫn tạo ra điều kiện thuận lợi cho quá trình lên men của SCOBY.
• Để ở nơi thoáng mát: Đặt bình trà tại vị trí thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp hoặc gần các nguồn nhiệt cao như bếp, lò vi sóng. Nhiệt độ lý tưởng để SCOBY phát triển là từ 23°C đến 29°C.
• Kiểm tra trà hàng ngày: Sau khoảng 3 ngày, bạn có thể bắt đầu kiểm tra độ chua của trà. Thử trà bằng cách dùng muỗng sạch múc một ít và nếm thử. Nếu trà có độ chua nhẹ và hương thơm dễ chịu, bạn có thể tiếp tục quá trình lên men hoặc để thêm vài ngày để có hương vị mạnh hơn.
• Chắt nước và bảo quản: Khi đạt được độ chua và vị ngọt phù hợp, bạn chắt nước trà Kombucha vào chai thủy tinh và bảo quản trong tủ lạnh để ngừng quá trình lên men. SCOBY có thể tiếp tục được nuôi trong một mẻ trà mới để làm Kombucha tiếp theo.

Những lưu ý quan trọng khi nuôi con giấm Scoby

Khi nuôi con giấm Scoby, có một số lưu ý quan trọng mà bạn cần nhớ để đảm bảo quá trình lên men diễn ra thành công và an toàn.

• Vệ sinh dụng cụ: Đảm bảo tất cả các dụng cụ bạn sử dụng đều được vệ sinh sạch sẽ và khử trùng kỹ lưỡng trước khi sử dụng. Điều này giúp ngăn ngừa vi khuẩn có hại xâm nhập vào trà Kombucha.
• Chọn nguyên liệu chất lượng: Hãy sử dụng trà hữu cơ và đường nguyên chất để đảm bảo chất lượng trà Kombucha tốt nhất. Tránh sử dụng trà có chất bảo quản hoặc phẩm màu.
• Không để SCOBY lên men quá lâu: Nếu để SCOBY lên men quá 10 ngày, trà Kombucha sẽ trở nên quá chua và không còn ngon nữa. Do đó, bạn cần kiểm tra thường xuyên để dừng quá trình lên men đúng thời điểm.

Cách bảo quản Scoby

Việc bảo quản SCOBY đúng cách là rất quan trọng để duy trì sức khỏe và khả năng lên men của con giấm này, đặc biệt khi bạn không sử dụng ngay hoặc muốn giữ SCOBY cho các mẻ Kombucha sau. Dưới đây là một số cách bảo quản SCOBY hiệu quả:

Bảo quản SCOBY trong nước trà Kombucha (nước mồi)

Cách đơn giản nhất để bảo quản SCOBY là giữ nó trong một ít nước trà Kombucha (nước mồi). Đây là cách bảo quản thích hợp nhất khi bạn không muốn SCOBY bị khô hoặc mất đi khả năng lên men.

• Chọn một bình thủy tinh sạch có thể chứa đủ SCOBY và một ít nước trà Kombucha (khoảng 1 lít).
• Thêm một chút nước mồi từ mẻ Kombucha bạn đã làm trước đó để bảo vệ SCOBY khỏi các vi khuẩn xâm nhập.
• Đảm bảo SCOBY luôn được ngập trong nước trà. Nếu cần, có thể thêm chút nước trà đường để duy trì môi trường ẩm và đảm bảo SCOBY không bị khô.
• Đặt bình SCOBY ở nơi thoáng mát, tránh ánh sáng trực tiếp. Không cần phải để trong tủ lạnh, chỉ cần nhiệt độ từ 23°C đến 29°C là lý tưởng.
• Kiểm tra thường xuyên: Bạn có thể để SCOBY này tiếp tục lên men trong bình nước trà Kombucha, thay mới nước mồi mỗi vài tuần để giữ cho SCOBY luôn tươi và khỏe.

Bảo quản SCOBY trong tủ lạnh

Khi bạn không sử dụng SCOBY trong một thời gian dài, hoặc muốn bảo quản SCOBY để làm lại Kombucha sau một khoảng thời gian, bạn có thể cho nó vào tủ lạnh.

• Cho SCOBY vào một lọ thủy tinh sạch với một ít nước trà Kombucha đã nguội. Chỉ cần đủ nước để ngập SCOBY là được.
• Đậy kín nắp lọ, nhưng không phải hoàn toàn, vì SCOBY vẫn cần một chút không khí để duy trì sự sống.
• Đặt lọ vào ngăn mát tủ lạnh (nhiệt độ từ 4°C đến 7°C) để làm chậm quá trình lên men. Lưu ý là việc bảo quản trong tủ lạnh có thể làm SCOBY chậm phát triển.
• Lấy SCOBY ra khi cần sử dụng lại: Khi bạn muốn sử dụng SCOBY trở lại, chỉ cần lấy nó ra khỏi tủ lạnh, để ở nhiệt độ phòng khoảng vài giờ để nó “nóng lên” và bắt đầu quá trình lên men trở lại.

Bảo quản SCOBY khô

Nếu bạn không định sử dụng SCOBY trong một thời gian dài (vài tháng hoặc hơn), bạn có thể làm khô SCOBY để lưu trữ. Tuy nhiên, phương pháp này có thể làm giảm khả năng phát triển của SCOBY, nên chỉ áp dụng khi bạn muốn bảo quản SCOBY lâu dài.

• Rửa sạch SCOBY với nước để loại bỏ cặn trà.
• Làm khô SCOBY bằng cách đặt nó lên một tấm vải hoặc giấy thấm trong không gian thoáng để SCOBY khô tự nhiên.
• Bảo quản SCOBY khô trong túi giấy hoặc bao bì thoáng khí, tránh để trong túi nhựa kín vì sẽ làm cho SCOBY bị mốc.
• Khi cần sử dụng lại, bạn có thể ngâm SCOBY vào nước trà đường và để ở nhiệt độ phòng để SCOBY “hồi sinh” và bắt đầu lên men.

Bằng cách bảo quản SCOBY đúng cách, bạn có thể duy trì được một nguồn giống chất lượng để làm trà Kombucha tươi ngon và bổ dưỡng bất kỳ lúc nào.

Cách nuôi con giấm Scoby là một quá trình đơn giản nhưng cần sự kiên nhẫn và tỉ mỉ để tạo ra những mẻ trà Kombucha chất lượng. Bằng cách chuẩn bị nguyên liệu đúng cách và tuân thủ các bước lên men, bạn có thể tự làm Kombucha tại nhà, thưởng thức trà bổ dưỡng và giúp cải thiện sức khỏe.